Карты былі важнай часткай майго лета. Кожны вечар, пасля вячэры, са стала ў пярэднім пакоі прыбіралася ўсё непатрэбнае (газеты, шклянкі, кнігі), і пачыналася гульня. У самым цэнтры стала ляжала калода карт, старая і крыху патрапаная, а ў куце знаходзіўся лісток паперы, на якім вёўся падлік. Дзядуля сядзеў у адным канцы рынга, бабуля ў іншым. Абодва надзявалі акуляры, закочвалі рукавы і глядзелі на карты з такім сур'ёзным тварам, што я ні на секунду не сумняваўся ў значнасці таго, што адбываецца. Памятаю, што часам мне дазвалялася ўпісваць лічбы і тасаваць калоду, аднак гэта было небяспечна – я меў сумнеўную схільнасць падсуджваць бабулі.
Падчас гульні ніхто не прамаўляў ні слова – хіба што ў спрэчныя моманты чуліся адрывістыя фразы і нацягнутыя інтанацыі. Увесь час, што доўжылася гульня, я не мог адарвацца ад пікавых дам, трэфавых тузоў і складаных камбінацый. І я адчайна заўзеў за бабулю і вельмі хваляваўся, калі яна прайгравала.
Другое з'яўленне карт было звязана з маім сябрам і сярэдзінай лета ў гарачым пакоі яго дома, дзе мы вывучвалі фокусы і спрабавалі ўразіць яго бацькоў. Яны дзівіліся, але хутчэй з ветлівасці. У асноўным жа мы атрымлівалі фразу накшталт гэтай: «Не люблю, калі мяне спрабуюць надурыць». Так што мы паказвалі іх адзін аднаму, гэтыя фокусы, пакуль усё гэта не надакучала. А надакучыла гэта вельмі хутка.
І ўсё ж галоўнае з'яўленне карт адбывалася ў канцы лета, калі святло ў зале гасла, радыё выключалася, і мы рассаджваліся на канапе ў чаканні рытуалу. Хтосьці спрабаваў жартаваць, аднак жарты маркотна ападалі на халодную падлогу. Зусім хутка нам паведамяць лёс на бліжэйшы год, таму смех падаваўся недарэчным і безгустоўным. Усё гэта сапраўды адбывалася ў цемры – са свечкамі, са свістам цвыркуноў у двары і ў бледным адлюстраванні месяца з незавешанага акна. Бабуля садзілася побач з намі і павольна раскладвала карты. Пачыналася варажба.
Я добра памятаю таямнічы прыцемак і бабуліны рукі, якія луналі над картамі. Справа ў тым, што я быў закаханы ў яе рукі. Раніцай, падчас сняданку, я дамагаўся таго, каб мой бутэрброд быў зроблены менавіта бабуляй, а ўначы, у перыяды дзіцячай бессані, я выскокваў з раскладанкі і клаўся побач з ёй. Я шаптаў, што не магу заснуць на падушцы, што мне трэба пакласці галаву на яе руку... І я клаў галаву на яе руку, і імгненна засынаў. Так што я сапраўды памятаю яе рукі, упэўненыя і цёплыя, якія раскладваюць велізарную калоду карт у тым парадку, у якім яны мусілі распавесці аб лепшых сябрах, казённых дамах і важным выбары на нашым шляху.
Бабуля верыла ва ўсё тое, пра што распавядала. Дзядуля з-за дзвярэй пасмейваўся, а яна верыла. І мы таксама верылі, і лавілі кожнае слова, якое яна вымаўляла ў цемры. Паходжанне гэтых словаў было містыкай, і мы не маглі зразумець, як нешта падобнае можна было прачытаць у безаблічных ігральных картах. І ўсё ж яна расказвала, расказвала. Так, я памятаю, як яна папярэдзіла мяне пра школьнага сябра з чорнымі валасамі, які апынецца здраднікам. І я ўскрыкнуў, ашаломлены такім адкрыццём: «Ну так, так, у мяне сапраўды ёсць сябар з чорнымі валасамі!» І цалкам верагодна, што ён неаднаразова аказваўся здраднікам на працягу таго бясконцага школьнага года, які ўжо надыходзіў і змрочна дыхаў нам у спіны. Але гэта не істотна. Гэта дэталі. Важна тое, што там, у тым цёмным пакоі ў канцы лета, з запаленымі свечкамі, прыглушаным радыё і злавеснымі парцалянавымі фігуркамі за шклом буфета, мы няўхільна слухалі бабулю. Мы слухалі сваю будучыню, у якой не было і не магло быць аніякіх сумневаў.
