Акно ў пярэдні пакой было прыадчынена, і белыя фіранкі трапяталі і пульсавалі на нябачным ветры. Была раніца, і выходзіць на вуліцу не хацелася. Я сядзеў за сталом і разгадваў крыжаванку ў свежай газеце. Дакладней, нічога я не разгадваў, а ўпісваў тыя некалькі словаў, якія ведаў. Да таго часу я хадзіў у школу ўсяго два ці тры гады, кніг не чытаў (пра гэта пазней), і пытанні аб хімічных элементах і бразільскіх пісьменніках стаялі перада мной змрочнай, сумнай, непрыступнай сцяной. У нейкі момант я натыкнуўся на слова з чатырох літар, у якім па неверагодным збегу абставін былі ўпісаныя першая «с» і трэцяя «к». Заданне было цьмяным і невыразным, аднак сумневаў не было. Я ведаў гэтае слова. Магчыма, я нават ведаў, што яно значыць. Слова здавалася небяспечным і немагчымым. Ад яго моцна грукатала ў сэрцы. Так што пасля доўгіх і пакутлівых разважанняў, ці варта ўпісваць гэтае слова, я ўсё ж вырашыў не рабіць гэтага. Тым больш што ўвечары, я ведаў, мама адкрые газету і разгадае гэтую крыжаванку за адзін кубак чорнай кавы.
Нядаўна, у Адэсе, я сустракаўся са сваімі сябрамі, маладой парай са Страсбурга, і ў нейкі момант мы пачалі размаўляць пра мае апавяданні. Я не ведаў, што яны іх чытаюць, і было ўдвая нечакана пачуць назву «Уршуля». Грэгары сказаў, што гэта яго любімае апавяданне і чакальна паглядзеў на мяне. Я сумеўся. Было крыху ніякавата, бо я зусім не памятаў гэтай гісторыі. Я памятаў назву, аднак гэтага было мала, і мы так і не змаглі пагаварыць пра сюжэт. Позна ўвечары, пасля кактэйляў, я перачытаў «Уршулю» і жахнуўся ад таго, што не здолеў прыгадаць гэтае апавяданне. Але ж гэта была гісторыя пра першы сэксуальны досвед ў маім жыцці. Пра дзяўчынку (як шмат я аддаў бы, каб на секунду ўспомніць яе твар), якая сядзела на той самай лаўцы каля дома, і душыла мяне сваімі халоднымі пальцамі, і аб нечым распавядала, і нешта пакутлівае і незразумелае было напружана ў маім целе, і мы абодва атрымлівалі задавальненне, сэнс якога не быў зразумелы ні ёй, ні мне.
Ёсць у тым апавяданні шмат дэталяў, якія вяртаюцца да мяне і цяпер (галінку, напрыклад, кінулі ў мяне, і гэта была не Ўршуля), але галоўнае, што ў ім ёсць – гэта недаказанасць. Гадоў дзесяць таму я вырашыў, што калі напішу аўтабіяграфію, то называцца яна будзе «Сэкс, мастацтва і вандраванні» (магчыма, дасылка да кнігі Робіна Хічкока «Сэкс, ежа, смерць... і тарантулы»). Насамрэч, не. Момант з крыжаванкай і не ўпісаным словам быў ключавым, і з тых часоў сэкс заставаўся для мяне таямніцай і недаказанасцю. Дзе б, як бы і калі б ён ні адбываўся пасля. Я і зараз не люблю раскідвацца гэтым словам – яно значыць для мяне занадта шмат.
Памятаю, што калі я паехаў у дзяцінстве на нейкі футбольны турнір, дзе зарабіў свае першыя грошы, мы начавалі ў жахлівым нумары гатэля ў правінцыйным горадзе. Зразумела, у нейкі момант у відэамагнітафоне апынулася касета з парнаграфіяй. Усе сабраліся перад экранам і зацята глядзелі і ўслухоўваліся. Я ж сядзеў наводдаль і рабіў выгляд, што мяне ўсё гэта не цікавіць. Зразумела, цікавіла, яшчэ як, але я баяўся зрабіць крок да экрана і разбурыць той прыцягальны і невыразны вобраз, які жыў унутры. «Паглядзі», сказала мне аднойчы стрыечная сястра, якая гартала ў вёсцы эратычны часопіс. «Якая табе падабаецца больш - тая, што злева, ці тая, што справа?» Памятаю, як я прамовіў, нават не расплюшчваючы вачэй: «Тая, што злева».
Увечары таго дня я, вядома, вярнуўся да акна (ужо зачыненага, ужо мярцвяна чорнага) і пачаў гартаць тую самую газету. Яна больш не была свежай – яе чыталі, камячылі, гарталі і закрывалі зноў. Над ёй пілі каву і гарбату. Мяне, вядома, цікавіла толькі старонка з крыжаванкай. Я затаіў дыханне... І – так, сапраўды. Мама ўпісала гэтае слова. Я ўзіраўся ў літары, я вывучаў іх, і няхай паміж іх ужо праступалі няўлоўныя абрысы Ўршулі, яны так і засталіся кодам, шыфрам, цудоўнай таямніцай.
