Няма нічога больш сумнага, чым слухаць аповеды пра чужыя сны, і ўсё ж так цяжка бывае ўтрымацца і не ўспомніць. Тым больш што аб снах у дзяцінстве нам казалі так шмат. Так, нам расказвалі, напрыклад, што нельга есці сыр перад сном. Гадоў праз дзесяць я даведаюся, што гэта ўсяго толькі гарадская легенда, выдуманая і, мусіць, бессэнсоўная, аднак у тыя часы, у вёсцы, яна была праўдай.
Таму што аднойчы, перад сном, я вырашыў гэта праверыць. На нейкім святкаванні ў сярэдзіне лета я з'еў увесь сыр, што ляжаў на стале, і пайшоў спаць. Недзе гадзіны ў дзве ці тры ночы я прачнуўся ад страшнага біцця сэрца і адчування жаху. Памятаю, як глядзеў на чорныя вокны і бачыў у іх працяг свайго сну. У сне я быў заточаны ў нейкую высокую вежу, і нада мною ўзнімаліся цені людзей з вялізнымі жалезнымі сякерамі. Гэта быў вусцішны сон, і ў глыбокай цішыні вясковай хаты я адчуваў шоргат ног і тых самых сякер, занесеных над маёй галавой.
На нейкі час я, вядома, перастаў есці сыр – аднак толькі на час. У менскім ложку гарадская легенда зноў стала гарадской.
І ўсё ж самы страшны сон здарыўся пазней, праз некалькі гадоў пасля смерці бабулі і задаўга да таго, як я ўпершыню ўбачыў фільм Дэвіда Лінча. Сон гэты сніўся мне двойчы, і абодва разы ён быў звязаны з маёй хваробай і адчуваннем уласнай смерці. Памятаю, што аднойчы, у клініцы сну, лекарка доўга і падрабязна тлумачыла мне, якім чынам адзін і той жа сон можа сніцца двойчы. Тлумачыла пра кольцы і кругі сну (пакуль яна расказвала, я ўяўляў сабе арбіты планет), і як часам мы можам трапляць у іх зноў і зноў. Такіх кольцаў было шмат, аднак ніводны сон я не памятаю так выразна, як сон пра маю бабулю. Сон, які сніўся ў дзве самыя страшныя ночы майго жыцця.
Двухпавярховы дом у пустэльным полі, з вялізнымі цьмянымі вокнамі, у якіх нібыта гарыць святло. Святла гэтага я не бачу – але я ведаю, што яно ёсць. Галоўная перавага сну ў тым, што ён надзяляе цябе звышздольнасцямі; такімі, напрыклад, якія дазваляюць бегчы наперад не адрываючы ног ад зямлі ці быць у двух месцах адначасова. Так, у гэтым сне я знаходжуся ўнутры і пры гэтым гляджу на вокны з боку поля. Я гляджу на хату так, як гэта адбываецца ў канцы фільма «У доме» Франсуа Азона.
У акне другога паверха адчуваецца нейкі рух, аднак я нічога не бачу. Я ведаю пра гэты рух, я ўсведамляю яго, але бачу я толькі цьмянае святло. Пры гэтым я знаходжуся ўнізе, на першым паверсе. У пакоі, дзе я стаю, цёмна, аднак побач з сабой я адчуваю тэлефонную трубку. Раптам у акне другога паверха праступае сілуэт маёй бабулі, якая падыходзіць да тэлефона і набірае нумар. Я бачу павольныя, непаваротлівыя рухі яе цені, за якімі гучыць характэрны званок. Усё маё цела напружана, і на першым паверсе, у той самай тэлефоннай трубцы побач са мной, раздаецца голас бабулі. Яна кліча мяне да сябе, аднак я не адказваю. Я хачу адказаць і не магу.
У халодным поце і з цяжкім сэрцам, я прачынаюся.
