All original work © 2009 - 2023 Alexey Provolotsky

27 November 2022

Аповед сорак чацвёрты. Прычоска.


У сярэдзіне дзевяностых у мяне дома захоўваўся футбольны часопіс, чорна-белы, у хісткай вокладцы. У часопісе былі фатаграфіі лепшых футбалістаў свету, інтэрв'ю і нават прыкладныя склады каманд. Я любіў гэты часопіс і гартаў яго кожны раз, калі заставаўся дома – у кладоўцы, на верандзе і нават лежачы ў ложку. Гэты часопіс быў сведкам самых шчаслівых момантаў майго дзяцінства. Аднак не толькі іх.

Усё дзяцінства я баяўся цырульнікаў. Я не баяўся іх нажніц – я баяўся таго, што яны могуць зрабіць імі. Асабліва страшна мне было ў вясковай цырульні, дзе працавалі ўсе гэтыя шэрыя дамы ў сініх фартухах, якіх звалі Тома або Зіна, якія бясконца слухалі радыё і абмяркоўвалі тое, што ў будучыні ў свеце застанецца толькі тры краіны – Індыя, Кітай і Расея. Я панічна баяўся гэтых жанчын і ішоў у цырульню (яна размяшчалася на першым паверсе мясцовага Дома побыту, непадалёк ад помніка Леніну) з адчуваннем непазбежнага правалу.

Справа ў тым, што я не любіў ніводную са сваіх стрыжак. Нават у Менску, нават калі валасы мне зрэзала дама без сіняга фартуха, дама з англамоўнай музыкай на касеце, дама, якая любіла расказваць пра лепшую пару года для наведвання Венецыі. Кожная з іх лічыла сваім абавязкам збудаваць загадкавую канструкцыю на маёй галаве. Кожная даймала мяне сваёй фантазіяй і сваімі мудрагелістымі ўяўленнямі аб прыгажосці і стылі. У мяне ніколі не было звычайнай прычоскі, той, якая мела назву, і таму кожная з гэтых дам была ўпэўнена, што можа рабіць з маёй галавой усё, што захоча.

Аднак на гэты раз, у вёсцы, усё павінна было памяняцца. Я разгарнуў свой чорна-белы часопіс, прагартаў да зборнай Нямеччыны і прыгледзеўся да фатаграфіі Олівера Бірхафа. Мне падабаўся Олівер Бірхаф, аднак справа была нават не ў тым, як добра ён гуляў. У тую раніцу мела значэнне толькі адно: яго прычоска. Я хацеў менавіта такую. Такую, як на хісткай фатаграфіі з футбольнага часопіса.

Такім чынам, я ўзяў з сабой той часопіс і пайшоў у бок Дома побыту і помніка Леніну. Памятаю, што прыйшлося адседзець некалькі хвілін у чарзе (у вёсцы стрыглі хутка, не даўжэй за пятнаццаць хвілін), на працягу якіх мой трывожны палец быў закладзены на той самай старонцы са зборнай Нямеччыны. Але вось нарэшце Тома ці Зіна адпусціла буйнога лысага мужчыну і паглядзела на мяне. «Ну, сядай!» 

Насамрэч, у вёсцы рэдка пыталіся, якую прычоску ты хочаш. Гэта была лішняя інфармацыя, якая наўрад ці магла на нешта паўплываць. І ўсё ж яна пазнала мяне, пазнала «хлопчыка з горада», убачыла складаную прычоску на маёй галаве і чакальна паглядзела на маё адлюстраванне ў люстэрку. Я нарэшце адклеіў палец ад старонкі часопіса і паказаў ёй фатаграфію Олівера Бірхафа. «Я... хачу, каб вы мяне пастрыглі вось так». Павісла паўза. Цяжка сказаць, што пранеслася ў яе галаве ў той момант, аднак калі яна нарэшце прыйшла ў сябе, то з выклікам засмяялася ў мой твар. «Ой ну вы бачылі?! Фатаграфія. Гэта ты можаш да Вікі, што працуе ў кінатэатры, прыйсці з фатаграфіяй, яна цябе пастрыжа. А тут ужо як атрымаецца». І ў гэты момант яна ўзяла нажніцы, і праз пятнаццаць хвілін я быў ужо ў помніка Леніну. Успамінаў сваё адлюстраванне ў люстэрку і горка плакаў.

Памятаю, што праплакаў я ўвесь шлях дадому.