Некалькі разоў у год, калі мы прыязджалі ў цэнтр горада, мама прыводзіла мяне ў кафэ непадалёк ад Цэнтральнага ўнівермага. Тут, у буфеце, я садзіўся на высокае крэсла насупраць барнай стойкі і ў прадчуванні заплюшчваў вочы. Я ведаў, што гэта быў забаронены плод, і што дастаецца ён мне толькі ў рэдкія святы і выходныя дні, аднак гэта рабіла яго яшчэ больш прыцягальным. І вось жанчына ў сінім фартуху ставіла нарэшце на стойку гэтую запаветную кантовую шклянку, уключала нейкія складаныя механізмы і налівала малочны кактэйль. І ўнутры, у кожнай клетцы майго цела, разліваўся гэты халодны, салодкі смак. Гэта было шчасце. Даступнае, але такое рэдкае. «Клубнічны?» пыталася часам жанчына ў сінім фартуху, аднак я адмоўна круціў галавой.
Насамрэч, усё сваё дзяцінства я ненавідзеў малако. Я не пераносіў гэты волкі пах, гэтую цягучую тэкстуру, гэты хваравіта белы колер. Памятаю, што аднойчы ў дзіцячым садку, калі мы адмаўляліся спаць падчас «ціхай» гадзіны, выхавальнікі пакаралі нас тым, што прымусілі выпіць шклянку малака. Пакаранне гэта было катаваннем для мяне аднаго, паколькі больш ніхто не адчуваў гэтай жудаснай агіды. Уся тая дзіцячая інквізіцыя глядзела на мяне, пакуль я піў гэтае праклятае малако. Позіркам яны давалі мне зразумець, што на гэты раз я не прынясу поўную шклянку на кухню і не вылью ў ракавіну. І я выпіў. Сціснуўшы зубы, я выпіў малако адным ванітным залпам, і яны павучальна ўсміхнуліся і пахвалілі мяне. «І вось так будзе кожны дзень», сказала адна з выхавальніц, і цела скаланулася ад смаку цеплаватага малака.
Усё сваё свядомае жыццё я ненавідзеў малако, і дзівіўся кожны раз, калі маці расказвала, што ў грудным узросце я прычыняў ёй боль сваёй вечнай патрэбай у малацэ. Я не адпускаў яе нават у тыя часы, калі ў мяне пачалі рэзацца зубы. Я адмаўляўся есці штосьці іншае і хацеў піць выключна малако.
Я памятаю гэтую бяззубую жанчыну з вёскі, якая штораніцы прыязджала да нас на ровары і прывозіла трохлітровы слоік каровінага малака. Часам малако было казінае, і тады слоік скарачаўся да паўлітровага. Я часта сустракаў гэтую жанчыну на нашай верандзе, але баяўся размаўляць з ёй. З яе рота зыходзіў жудасны пах, і кожны раз мне здавалася, што гэта пах пратухлага малака. Як правіла, яна пакідала малако на ганку і з'яжджала, а я павінен быў падняць слоік і паставіць на стол. Я ненавідзеў гэты халодны дотык, але яшчэ страшнейшым было тое, як бабуля адкрывала слоік і налівала малако ў кубак. І я бачыў гэтую плеўку, якая павуціннем распаўзалася на паверхні малака... Калі ж цётка пачынала расказваць пра тое, што ў дзяцінстве любіла сырадой, малако проста з-пад каровы, то я хутчэй закрываў вушы і выбягаў з пакоя.
І таму дзіўнай была гэтая любоў да малочных кактэйляў, якая прачнулася некалькі гадоў таму і захоўваецца нават сёння. Улетку, у Балонні, у краме марожанага, я падышоў да дзяўчыны за вітрынай і папрасіў зрабіць мне малочны кактэйль. «Так», сказала яна, «я магу зрабіць кактэйль, але вам трэба абраць густ». Над вітрынай вісеў бясконцы спіс варыянтаў: цытрыны, манга, ёгурта, какоса... Яна чакала майго рашэння, а я ўсё не мог яго знайсці. «У нас ёсць фундук», сказала дзяўчына. «Гэта новы густ, ён надзвычайны». Аднак я адмоўна пакруціў галавой. «Не», сказаў я. «Мне патрэбен малочны кактэйль». Яна засмяялася: «Ды не ж, яны ўсе малочныя». Аднак я стаяў на сваім. «Малако з малаком?» спытала яна. І я радасна кіўнуў.
У выніку яна паціснула плячыма і праз хвіліну падала мне шклянку з кактэйлем. Чакальна паглядзела на мяне, калі я адпіў першы раз. Я шчасліва ўсміхнуўся. Так, гэта быў той самы смак: смак малочнага кактэйлю з кафэ ля Цэнтральнага ўнівермага ў Менску.
